Iritzia

Iritizia | #SOSPresoakCovid19 PLATAFORMAREN NEURRIEN DEFENTSARAKO MANIFESTUA

2020ko apirilaren 22an plazaratu zen Borondate politikoa presoen osasunaren eta bizitzaren zerbitzuan izeneko manifestua, #SOSpresoakcovid19 goiburukoa, lau entitatek elkar hartuta sinatu zutena: Salhaketa Nafarroa, Etxerat, Altsasuko Gurasoak eta Sare Herritarra. Ordutik hona ekimen batzuk egin dira presoek koronabirus garai hauetan bizi duten egoera ikusgai jartzeko. Agiriak nabarmentzen duenez, osasun larrialdi honetan lehentasuna eman behar zaie presoen giza eskubideei eta eskubide orokorrei, pandemiaren hasieratik Osasunaren Mundu Erakundeak (OME) eta Europako Kontseiluaren Torturaren Prebentziorako Batzordeak adierazi zutenaren ildotik.

Testu hau izenpetzen dugun guztion iritziz pertsona ororen bizitza eta osasuna errespetatu beharra dago, preso egon zein ez, eta hori beste edozein gairen gainetik jarri; horregatik adierazi nahi dugu publikoki gure atxikimendua #SOSPresoakCovid19 agiriari. Covid-19aren pandemiaren hasieratik, irizpide sozialek eragin desberdinak ekarri dituzte. Dudarik gabe, presoak dira kolektibo ahulenetako bat egoera honetan. Alde batetik, espetxeak Covid-19aren kutsapen nabarmeneko zentroak dira, konfinamendu zentroak direlako, eta, kasu askotan, preso gehiegi daudelako haietako gehienetan; bestetik, mezu nagusia #nietxeangeratukonaiz den garai honetan, itxialdia bikoitza da etxe hori kartzela denean, presoen oinarrizko eskubideen kontrakoa da eta, finean, konfinamendu masiboaren irizpidea hain exigentea bihurtzen da ezen bateraezina baita askatasuna kentzen duen zigor bat betetzearekin eta, are gehiago, presoen beraien osasunaren aurkakoa ere izan daiteke.

Esandako guztiagatik, kartzelak toki kalteberak dira kutsapenari begira, eta, horrez gain, kontu handiz ibili behar da bertan eskubideak mugatzeari dagokionez. Halere, orain arte Espetxeetako Idazkaritza Nagusiak hartu dituen neurriak horretara bideratu dira gehienbat: presoak ziegetan bakartzea ia egun osoan, irteerak etetea, familiakoen bisitak eta jarduerak bertan behera uztea...; neurri horiek, presoen osasuna babesteko nahikoak ez izatez gain, haien eskubideak urratzen dituzte zeharo. Horrexegatik, beharrezkoa da oraindik Espetxeetako Idazkaritza Nagusiak erabakiak hartu eta abian jartzea, gaixotasuna bolada baterako gure artean izango dugula kontuan hartuta, baina betiere presoen eskubideak -dagoeneko hain murriztuak- errespetatuko dituzten neurriak ezartzeko, edo, zentzu zabalagoan ulertuta, giza eskubideak errespetatuko dituztenak. Urgentea da pandemiari aurre egiteko egiazko neurri erreal eta eraginkorrak ezartzen hastea, helburu hauekin: espetxeetako bizilagunen kopurua murriztu, askatasuna kentzeko zigorrei alternatibak bilatu eta zuzenean kartzelatik atera zigor laburrak dituzten presoak edo arrisku txikiko profilak dituztenak, bai eta birusaren aurrean bereziki zaurgarriak direnak ere (65 urtez gorakoak, gaixorik daudenak, haurdun dauden emakumeak eta kartzelan beraiekin seme-alabak dituztenak...), hau da, #SOSpresoakcovid19 agirian eskatzen denarekin eta Europako osasunaren eta giza eskubideen arloko goi-agintarien gomendioekin bat datozen neurriak. Horrez gain, Nafarroaren kasuan, zehazki, bat gatoz eskatzearekin preso dauden guztiek zigorra erroturik dauden tokian bete dezatela, halaxe baitago ezarrita Espetxeei buruzko Lege Organiko Orokorrean, eta, horretarako, urgentea da horiek Nafarroara ekartzea osasun krisi honetan.

Amaitzeko, etorkizunari begiratuz, dei egiten dugu pandemia egoera berri hau eta populazioaren konfinamendu masiboa aukera bat izan daitezen gogoeta egiteko zigor sistemarako eta espetxe politikarako bide berriez, guztiaren gainetik osasuna, bizitza eta duintasuna jarriko dituzten ereduen bila.

Iritzi artikuloa sinatzen dutenak:

Paz Francés Lecumberri. Nafarroako Unibertsitate Publikoko Zuzenbide Penaleko irakaslea.

Mikel Armendariaz Barrenechea. Abokatua eta Iruñeko Abokatuen Elkargoko Espetxeetako Orientabide Juridikoaren Zerbitzuko koordinatzailea izandakoa Iruñeko espetxean.

Jone Galarza Larraioz. Justiziako langilea.

Fernando Armendariz Arbizu. Giza eskubideen aldeko ekintzailea.

Izaskun Garzaron Zudaire. Nafarroako Gobernuko langilea.

Enrique Villareal “El Drogas”. Musikaria.

Patricia Amigot Leache. Nafarroako Unibertsitate Publikoko Gizarte Laneko irakaslea.

Mikel Urra Nuin. Nafarroako Ospitaleguneko medikua.

Oinatz Bengoetxea Berasategi. Pilotari profesionala.

Hedoi Etxarte Moreno. Idazlea


IRITZIA | Arrisku larrian dago presoen osasunerako eskubidea

Artikulu hau sinatzen dugunak Diputatuen Kongresuko taldeekin hitz egitera joan ginen martxoaren 10 eta 11n, SAREren izenean. Bilera adeitsuak izan ziren, eta esateko geneukana entzun eta aditu zuten. Gure mezuaren bidez, euskal presoen larrialdi-egoerari buruzko ohartarazpen bat egin nahi izan genien, gaixotasuna, urruntzea eta gradu-aldaketa direla-eta. Egoeraren larritasunak kezka sortu zien gure solaskideei.

Egun horietan, Madrilen zabaltzen ari zen dagoeneko pandemia; biral bihurtzen hasi zen “arrisku-taldeak” kontzeptua, eta talde horien artean bereziki zaurgarritzat jotzen ziren adineko pertsonak. Bada, espetxean dauden pertsonek “txartel” guztiak dituzte: adin handia, gaixotasun oso larriak, senideengandik urrun, informazioaren opakutasuna…, eta, orain, konfinamendu bikoiztua bihurtu den berrogeialdi hau.

Osasunaren Nazioarteko Egunaren astea den honetan (apirilak 7) gogora ekarri nahi dugu egoera hori. Osasunerako eskubidea bizitzeko eskubidea da, preso daudenena ere. Espetxeak erabat oztopatzen du osasun-tratamendu egokia izatea, eta laburtu egiten du gaitz larriak dituzten pertsonen bizi-itxaropena. Horrez gainera, urratu egiten da, baldintza horietan egonda, zigorra etxean betetzeko duten eskubidea.

Legea betetzeko eskatzen dugu, besterik ez. Espetxean hiltzea ekiditeko. Zuzenbidearen kontrakoa da espetxean mantentzea; eta Zuzenbidearen kontrakoa da, erabat bidegabea delako, Estatuaren krudelkeria.

Presoen osasunerako eskubide unibertsal eta utziezina aldarrikatzea erantzukizun kolektiboa da; pandemian lein motiv osasuntsua izan den batak bestea zaintzearen zati bat da, ezinbestekoa gizarte demokratiko batean.

Bizirik eta etxean nahi ditugu.

Joseba Azkarraga, Iñaki Lasagabaster eta Ramón Zallo
Sare Herritarra


#Iritzia | Gure umeen motxila pisutsuak hustu beharra dago

#Iritzia | Sara Majarenas Ibarreta | Preso ohia (Gipuzkoako Hitzatik hartutakoa) 

Oso ondo gogoratzen dut Xua amaren triparen barruan ezagutu nuen egun hura. Baita jaioberritan ere, amaren titian ikusi genuenean. Atzo izan balitz bezala gogoratu ere. Hiru urte pasatu dira, ordea, egun horietatik. Ziztu
bizian pasatu zaizkit niri. Ziur Olatzi eta Patxiri ere hala pasatu zazkiela. Eta Xuari. Baita haien
inguruko guztiei ere.

Kartzelan jaiotzen diren umeen guraso, senide eta gertukoek badugu data bat iltzatua geure buru-bihotzetan. Umea jaiotzen den egunetik aurrera, sua bailitzan, erre egiten duen data: espetxean jaio den umeak 3 urte beteko dituen eguna. Ama berriz erdituko den eguna, umea amatxorengandik banatuko duten eguna. Eta baita aitatxorengandik ere kasu gehienetan.

Berdin dio banaketa horrek hilabete batzuk iraungo duen, urtebete iraungo duen edo banaketa luzeagoa izango den. Denbora hori beti izango da luzea. Eta gogorra. Naturaren aurkako banaketa. Mingarria. Gogorra, mingarria eta krudela.

Krudela da amatasuna espetxean ahalbidetzen duen estatu batek, bat-batean, egun jakin batean, umeak 3 urte betetzen dituen egun jakin horretan, banaketa hori inposatzea. Ume bakoitzaren indibidualtasuna batere kontuan hartu gabe, norbere momentu ebolutiboa aztertu gabe, bakoitzaren behar pertsonalei entzungor eginda. Tarteko inolako pausorik eman gabe. Berriro diot: krudelkeriaz jokatzen dute. Ama-alabak zigortu egiten dituzte,
une oro elkarrekin egotetik hilabetean bi aurrez aurrekotan elkar ikustera. Asko jota, hilabetean hiru ordu eta erdiz ikusiko dute elkar hemendik aurrera. Orain arte umearen erreferentziazko pertsona izan denarekin, bere atxikimendu pertsonarekin, zein lotura mota izatera bultzatzen ari dira neurri honekin?

Hau guztia gutxi balitz bezala, une motz baina goxo horietaz gozatu ahal izateko milaka kilometro egin beharko dituzte, bai umeek baita zaintzaz arduratzen diren senideek ere. Banaketa nahikoa krudela izango ez balitz bezala, horri kilometroak eransten dizkiete, era mendekatzaile batean. Mendekatzailea umearekiko, aitona-amonekiko, barruan geratzen diren ama eta aitarekiko.

Hala ere, denbora luze honek ezingo du eten hain estua eta hain benetakoa den amaren eta seme-alaben arteko zilborrestea. Une horretatik aurrera beste erabatera eraman beharko da gurasotasuna, indar, energia, imaginazio eta dedikazio osoz. Zoriontasunaren aldeko apustu irmo bat eginez. Eta baita lortu ere.Deiak, gutunak, eskulanak eta aurrez aurrekoak kolorez eta irriz betetzen dituzten ama-aita ikaragarriak dituzten ume motxiladunak dira. Baina motxilako pisua arintzeko konponbideak behar ditugu. Korapilo krudel hauek askatu behar ditugu. Askarazi behar dizkiegu. Ez dago besterik. Motxila pisutsu hauek hustu beharra dago.

Horregatik, Xua, Olatz eta Patxi burutik kendu ezinik nabil egun hauetan. Zoriontasunaren aldeko hautu irmoa egiten jarraituko dutelako konbentzimenduz.Eta, beraiekin batera, motxiladun ume guztiek, baita barruan eta urruti dauden guraso guztiek ere. Gertu eta goxo egotea lortzen dutenak, betiere. Doazela haientzat muxurik goxoenak!

Sarrera salgai : https://bit.ly/2sPpEjk

#MotxiladunUmeak Gurasoekin Etxera! #XuaGurasoekinEtxera


sare-iritzia

Herri aktibazioa da gakoetariko bat

Herri aktibazioa da gakoetariko bat

Arantza Aldezabal, Urtza Alkorta eta, Ainhoa Azkarate – Sarekideak


 

Azkenaldian, Sare herritarrak askotan errepikatu izan du aktibazio ziklo berri bat irekitzearen beharra. Zer da, ordea, ideia nagusi horrekin uler dadin nahi duguna? Zergatik aktibatzearen beharra? Nor da aktibatu beharreko subjektua? Nola lortu ahal dugu aktibatzea?


Aktibatu hitzak latinezko activus, activa, actum izenondoan du bere jatorria. Agere aditzaren (aurrera egin edota mugitu, burutu) actum supinoaz, eta –ivus atzizkiaz osatua dena. Hori horrela, hitz horren kontzeptua, burutzeari edota mugitzeari buruzkoa da.

Hiztegiari begiratuko bagenio, berriz, «zerbait eraginkor bihurtu», «mekanismo bat abiaraz dadila eragitea» edota «prozesu bat biziagoa dela eman dezan edo izan dadin eragitea» bezalako adierak aurkituko genituzke.

Bada, Sarek, konponbide prozesuaren eta euskal presoen eskubideen aldeko indar herrikoia eraginkor bihurtu nahi du, abiaraz dadin edota biziago izan dadin eragin nahi du.

Aieteko Konferentziatik, eta ETAk bere ekinbide armatua behin betiko uzteko erabakia hartu zuenetik bost urte bete berri diren honetan, konpondu beharreko gatazka bati aurre egiteko bete beharra dugun uste osoa dugu. Bultzada berri baten beharra. Estatuak mugiaraziko dituena, beren jarrera arduragabea aldaraziko diena. Eta helburu hori erdiestearen ardura, euskal jendarte guztiarena delakoan gaude. Bakea lortzea ez baita herriaren zati bati soilik dagokion ardura, guztioi dagokiguna baizik.

Euskal presoekin egiten ari direna, azken batean, jendarte osoari egiten ari zaizkiguna da. Izan ere, beren legeak edo nazioarteko itunak eta hitzarmenak ezartzeari uko egiten dioten bakoitzean, gizatasun pixka bat izateari uko egiten dioten bakoitzean… presoei eta haien gertukoei ez ezik, jendarte osoari ere egiten diote eraso.

Egundaino, alderdien arteko ika-mikak nagusitu dira joko-zelai politikoan, alor honi dagokionez ere. Ondorioz, euskal instituzioen inplikazioa lortzeko orduan ere, nozitu da eragin kaltegarri hori. Horren aurrean, Sarek ideologiaz gaindi, sentsibilitate ezberdineko norbanakoak artikulatzera begirako lan eskerga egin du arduraz, bere sorreratik gaurdaino. Eta gaur da eguna esan genezakeena, inolako harrokeria asmorik gabe, benetan erreferentzia zabala izatea lortu duen mugimendua dela gurea. Baina oraindik ere asko dago egiteko.

Horregatik guztiagatik, aktibazio ziklo berri bat abiaraztea behar beharrezkoa dela uste dugu. Bi urteotan artikulaturiko indarrak, martxan jartzeko unea da. Helburu horrekin aurkeztu genuen irail hastapenean Salatzen Dut dinamika, alderdiekin errolda egin, edota gaitz larriak dituzten euskal presoen askatasuna eskatzeko Donostian buruturiko manifestazioa.

Hain justu, euskal jendartea aktibatzeko helburuarekin. Euskal presoen eskubideen errespetuaren eta konponbidearen aldekoa den iritzi orokorra, aldekotasunetik harago mugiarazteko. Euskal erakundeetan eragina izan dezaten, alderdien arteko akordioak, ekimenak eta pausoak erdiestea bultzatzeko. Eta lorturiko inplikazioen maila, mobilizazioan ikusarazteko.

Gure asmoa, Herri oso bat elkarturik eta ibilian jartzea da. Aktibo. Guztion inplikazio maila handiagoarekin. Jendartetik hasi, eta alderdi eta instituzioetaraino. Langile, abokatu, kirolari, zaletu, ikasle, arkitekto, ingeniari, irakasle, itzultzaile, kazetari, zientzialari, idazle… den denak aktibatzea da gure helburua.

Eta helburu hori erdiesteko Salatzen Dut lan tresna plazaratu dugu. Giza Eskubideen ikur herrikoia izatea da nahi duguna. Bakoitzak bere egin ahal duena. Norberaren eremu propioan zabalduz, eta inplikazioak lortuz. Esparru bakoitzeko indarrak aktibatuz. Saskibaloi eta pilota kantxetan, edota futbol zelaietan. Lantegi, ikastetxe eta instituzioetan. Kaleetan…

Salatzen Dut aurpegi askotarikoa, ezaugarri eta formatu ezberdinetako ekimenez hornitua. Sentsibilitate guztiek partekaturiko gutxiengo komuna. Tresna aktibatzailea izatea da gure helburua.

Finean, eragin eremu bakoitzetik norabide bakarrean indar eginaz gero, herri osoa aktibaturik, geldiezina izango delakoaren ustea baitugu. Jendarte, alderdi eta instituzioak, ibilbide orri berbera partekatuz. Jendarte, alderdi eta instituzioak elkarlanean martxan, Madril eta Pariseko borondateak mugiarazteko asmoz.

Urriak 15ean, Donostian, ziklo berri honetako lehen aktibatze kanpamentua ezarri genuen. Datozen asteetan, alderdiekin bigarren errolda bat burutuko dugu, eremu hori ere aktibatzera begira. Herriz herri sentsibilitate ezberdinak aktibatzeko dugun asmoei gehitu beharrekoa. Eta urtarrileko mobilizazio jendetsua, aktibatze orriaren inflexio puntu garrantzitsua izatea da nahi duguna.

Salatzen Dut-ek baditu beharrezko osagaiak, eskubideen errespetuaren eta konponbidearen aldeko gehiengo sozial, politiko, sindikal eta instituzionala artikulatzeko, aktibatzeko eta gai hau agendaren erdigunean ipintzeko. Eragile bakoitzari dagokio hausnartzea, egoerak eskatzen duen neurriko ekarpena egiteko gai ote den ala ez.

Guk argi dugu. Gatazka gainditze bidean, ikasturte hau erabakigarria izan dadin, Herri aktibazioa da gakoetariko bat.

Giza eskubideen defentsan laguntza behar dugu!

Gurekin parte hartu eta ekarpen ekonomikoa egin nahi baduzu SAREINA izatera gonbidatzen zaitugu. Izan Sare!

Izan Sare


sare-iritzia

Gaurtik aurrera ez dadila Gernikan dispertsioa errealitate ezezagun eta isolatua izan!

Ekarri banaz

Sare Gernika-Lumo


sare-gernikaPasa berri den Ekainaren 3ko mobilizazioaren erantzunaz oso harro, zorionak ematera gatozkizue Gernika-Lumoko eta eskualde osoko Sarekide guztioi. Ostiral desberdin bat bilatzen genuen, arratsalde hartan bertan kartzeletarako joan etorria hasi zuten senide eta lagunei babesa adierazteko; guztion artean, euskal presoak etxera ekarriko ditugula esateko. Asmo horretan gernikarron ekarpenak etenik ez duela erakutsi dugu beste behin, eta, beraz, eskerrik beroenak eta zorionik sutsuenak parte hartu zenuten guztioi!

Hain zuzen ere, erronka hori jarri genion geure buruari kurtso hasieran: sarekideak aktibatu eta gutako bakoitza dispertsioa amaitzeko helburua bete dadin inplikatzea. Horretarako, Ispilue Proiektua abiatu genuen: batetik, partaide izatetik aktibo izatera pasatzeko; eta, bestetik, Gernikako preso eta senideen errealitatea ezagutarazteko. Azken batean, Gernika, subjektu legez, dispertsioa amaitzearen alde posizionatzeko.

Horrek erronka berri bat eskatu digu: gaur ez ditugun tresnak guk geuk sortzea. Erradiografiak. Gernikako dispertsioaren ispilua da asmo horretan lehena. Existitzen ez zena, eta ostiraletik aurrera erabiltzeko sortu den tresna. Bertan 16 testigantza daude jasota. Lagun ugarik parte hartu du bertan: argazkilari, diseinatzaile, kazetari, kamerari, irakasle, mekaniko, psikologo, pediatra etabarrek. Eta batez ere bertoko preso politikoen senide eta lagunek: zuen bizitza konpartituz, egun pairatzen duzuen egunerokoa ekarri duzue zuekin. Jakitun gara hori ez dela batere erraza; beraz, zinez esker bereziak zuei.

Orain egiteko zehatz bat dugu gu guztok: hartu 10 minutu Erradiografiak irakurtzeko. Agian, hurbil, edo ez hain hurbil, dugun gernikarrak ere egoera ezagutu beharko lukeela pentsatuko dugu, eta berarekin konpartitzeko iniziatiba har dezakegu. Tresna honen bitartez Gernikako preso eta senideen errealitatea ezagutaraziko dugu guk guztiok, bitartekoa Erradiografiak izanik eta modua eskuz eskuko eta ahoz ahoko trasmisioa. Horren zabalpenean lan egin dezazuen gonbite egiten dizuegu.

Gaurtik aurrera ez dadila Gernikan dispertsioa errealitate ezezagun eta isolatua izan!
Guztion ekarpenez lortuko dugu!

Giza eskubideen defentsan laguntza behar dugu!

Gurekin parte hartu eta ekarpen ekonomikoa egin nahi baduzu SAREINA izatera gonbidatzen zaitugu. Izan Sare!

Izan Sare


sare-iritzia

Larriki gaixo eta askatasunaz gabetuta daudenei giza eskubideak aplikatzearen alde

Larriki gaixo eta askatasunaz gabetuta daudenei giza eskubideak aplikatzearen alde

Eneko Goia, Joseba Asiron, Gorka Urtaran, Julen Mendoza – Donostiako alkatea, Iruñeko alkatea, Gasteizko alkatea, Orereta-Errenteriako alkatea


 

Idatzi hau sinatzen dugunok uste sendo bat partekatzen dugu: pertsona ororen giza eskubide guztiak defendatu behar dira. Guztiok ditugu eskubide horiek, bai eta askatasunaz gabetuta daudenek ere.

Gainera, ideologia desberdinekoak garen lau alkateoi ere gure herrietan larriki gaixo dauden edo 70 urte baino gehiago duten presoak izateak batzen gaitu. Hau izanda egoera, eta beren eskubideak errespetatzen ez direnez, dagokigun erantzukizunagatik eta arrazoi humanitarioengatik besterik ez bada ere, gure jarrera adierazi nahi dugu eta eskatu pertsona horiek kartzelatik ateratzeko, bai eta egoera berean dauden gainerako guztiak ere.

Lau arrazoik bultzatzen gaituzte jarrera honetara: lehenengo, pertsonen duintasuna errespetatzea, bai eta askatasunaz gabetuta daudenena ere. Guk nahi dugun gizartean botere publikoek pertsona ororen giza duintasuna errespetatzen dela zaintzen dute, iruditzen zaigulako giza duintasunaren printzipio gorena urratzen duen gizarteak ez duela gizakia bera errespetatzen eta gabezia demokratikoa ikaragarriak dituela. Pertsonaren duintasunaren aurkakoa da gaixotasun larria eta sendaezina duen pertsona bat kartzelan mantentzea tratamendua jasotzeko egokiak ez diren baldintzetan.

Bigarren arrazoia, zigor jasangaitzen aurka adierazten dugun jarrera da, ez zigorra ezartzerakoan soilik, baizik eta baita zigorraren garapenean ere. Gaixotasun larria eta sendaezina duen pertsona bat askatasunez gabetuta edukitzeak suposatzen du giza duintasunaren printzipioa urratzea, eta kasu askotan zigor bikoitza da, askatasunez gabetutako pertsona horren sufrimendua eta, ondorioz, zigorra bera ere, espetxeratutako beste edozein pertsonarena baino askoz ere handiagoa baita.

Hirugarren, egoera hauetan legezkotasuna zorrotz aplikatu behar litzateke eta ez dira hala egiten ari, arlo juridikotik haratago doazen hainbat arrazoirengatik.

Azkenik, gure ustez gaixotasun larria eta sendaezina duen preso bati espetxetik ateratzeko aukera ukatzeak zigorraren birgizarteratzeko printzipioa urratzen du. Estatuko Fiskaltza Nagusiaren 1991ko urteko memoriak adierazten zuen gaixotasun larri eta sendaezina duten presoen kasuan askatasunez gabetzeko zigorrek ez dutela betetzen helburu nagusia, alegia, zigortutakoa birgizarteratzea. Zigortzeko helburua besterik ez du ia agonian dagoen norbait kartzelan mantentzeak, ez du zentzurik birgizarteratzera bideratzea agonizatzeko eta hiltzeko besterik kartzelatik irtengo ez den norbait.

Hartara, bergizarteratze-printzipio honek are garrantzi handiagoa du euskal gizartean bakea eta bizikidetza eraikitzeko saiakera honetan. Inolako zalantzarik gabe, eta ikuspegi politikotik, bakea egonkortzen laguntzen duelako eta premiarik gabeko sufrimendua saihesten duelako, horrek ez baitu gizarte berrirako bidea zaildu besterik egiten. Alabaina, ikuspegi juridikotik ere garrantzitsua da, jada ez baitago arrazoirik Estatuko Administrazioaren ustez herritarren segurtasunerako arriskutsua izan daitezkeenik, eta eskubidea ezin delako errealitate sozial berri horretatik bereizi, eta horren arabera interpretatu behar delako. Hartara, ez dago eragozpen politiko edo legalik kartzelatik ateratzeko gaixotasun larriak eta sendaezinak edo 70 urte baino gehiago dituzten presoak.

Azkenik, adierazi nahi dugu konpromiso irmoa dugula pertsona ororen giza eskubide guztiak defendatzeko eta eraikitzeko gizarteak ikusi nahi duen egoera demokratikoa, bakea eta bizikidetza oinarri dituena.


sare-iritzia

Trena martxan dago

teresa-toda

Trena martxan dago

Teresa Toda
Kazetaria eta Sareko bozeramailea


 

Joan den larunbateko Bilbon eta Baionan entzun ziren oinen taupadek —taupadak diot, bai, bihotzetan zeramatenarekin bat mugitzen baitziren bertako kaleak bete zituzten milaka eta milaka lagunak— oihartzun handia utzi dute. Denborak esango du, baina, ziur aski, uste genuen baino urrunago iritsiko dena. Eta hori itxaropentsua da. Senideen atzean zihoan pankartan lagun oso ezberdinen presentzia Sarek beti aldarrikatu duen norabidean pauso garrantzitsu bat izan da. Azken finean, euskal jendarte bezala konponbidea eta bakea modu integral eta sendo batean lortu nahi badugu, ezberdinen arteko elkar ulertze zein indar metaketa ezinbestekoa da.

Baina jatorri ezberdinetako pertsonak elkarrekin ibiltzea ez da egun bateko kontua. Eguneroko ahaleginen ondorioa da; eta islatzen du dispertsio eta espetxe politika krudelaren aurkako aldarrikapenaren esparrua zabaltzen doala. Pixkanaka, preso eta iheslarien egoerari erantzun egokia eman gabe benetako bakea eta elkarbizitza ez direla lortuko ulertzen da euskal jendartearen arlo ezberdinetan.

Baina, nola lortu? Nola hurbildu hain beharrezkoa zaigun eszenatoki horietara? Manifestazioetan ikusi eta sentitu zen indarra ezin da han geratu. Urtero esaten dugu jarraipena eman behar zaiola, eta urtero konturatzen gara ez dela lan erraza, behar-beharrezkoa izan arren. Horregatik, Sarek proposamen berri bat egiten du aurten, giza eskubideen trenera igotzeko gonbidapena luzatuz. Bidaiarien ekipajea hartuko duten konpromisoa da. Bere ibilbidean, trena herri eta auzoetatik pasako da, bagoiak kateatzen, jatorri, lanbide, afizio, pentsaera, adin, ideologia, ikuspuntu ezberdinak dituzten lagunen izen zein konpromisoekin betez.

Urtarrilaren 11n iragarri genuenez, lanean gaude jadanik. Trenaren martxa bultzatzeko bilerak sarekideen agendetan daude, eta datozen asteotan burutuko dira lehenengo ekimenak. Horrekin batera, Europara garamatzan trenbidearen adarrean sartzen gaude; bertako instantzia ezberdinetara Gobernu zein tribunal espainolen jarreraren berri eta salaketa eramateko.

Guzti hau gertatzen da oso irekia dagoen panorama politiko orokor batean, non Estatu espainolean gauzatu daitezkeen aldaketak, hain geratuta dagoen konponbide prozesuan eragina izango dezaketen. Baina ezin dugu, ez jendarte bezala, ez Sare bezala, horren esperoan egon. Egunez egun preso eta senideen eskubideak urratzen dira; egunez egun, indarrean jarraitzen duen espetxe politikak sufrimendu berriak sortzen ditu; egunez egun, senideen zama astuna handitzen da. Ezin dugu hori gehiago onartu. Horregatik, lanari gogoz ekin behar diogu; aldaketak emango balira, bidea azkartzeko; emango ez balira ere, egoera petralari indartsu aurre egiteko.

Azken egunetako adierazpen zein berri batzuek elementu berriak txertatu dituzte gatazkaren ondorioak konpontzeko markoan. Ohikoa denez, errespetu osoz entzun eta jasotzen ditu Sarek presoen eskubideen alde egiten diren proposamen guztiak. Gure norabidea marraztuta dago, eta urte hasiera honetan pauso esanguratsuak eman dira jada. Datozen hilabeteotan gehiago etorriko dira, eta, 2017an kaleetara ateratzeko beharrean baldin bageunde, milaka jarraitzaileen aniztasuna aurtengo pankartakoa bezain zabala izateko lanean jarraituko dugu.

Giza eskubideen defentsan laguntza behar dugu!

Gurekin parte hartu eta ekarpen ekonomikoa egin nahi baduzu SAREINA izatera gonbidatzen zaitugu. Izan Sare!

Izan Sare


sare-iritzia

Contra la política de Dispersión

arantza-amezagaContra la política de Dispersión

Arantzazu Ametzaga Iribarren
Bibliotecaria y escritora


 

Dice Oscar Wilde en su Balada de la cárcel de Reading: … No he visto nunca a un hombre contemplar con mirada tan anhelante ese toldito azul que los reclusos llaman cielo… Al enterarse el poeta de la condena al preso, culmina diciendo: … Los mismos muros de la cárcel parecieron temblar de repente y el cielo sobre mi cabeza se convirtió en un casco de acero candente; y aunque yo también era un alma en pena, mi pena no podía sentirla.

Cada vez que me acerco a una cárcel, recito las palabras de Wilde, comprendiendo que quien ha cometido un delito a la sociedad debe pagarlo en la medida en que la Justicia, a la que sabemos ciega pero no aceptamos perversa, dictamine. El peor de los castigos es la privación de libertad, la de convertirse en un número de un establecimiento, soportar la condena de un grupo social que prefiere ver al delincuente apartado, destinado de por vida a pagar su culpa, tal cual los dioses griegos dictaminaron inexorables contra Sísifo que cargaba una piedra hasta la cima de una montaña, pero nunca podía dejarla en ella, pues la piedra, por voluntad de los dioses, rodaba hacia abajo. Así, una y otra vez.

Estamos viviendo un largo y complicado y doloroso proceso en nuestro pueblo, desde que ETA abandonó las armas, y va pasando el tiempo y la sociedad ha recuperado su pulso pero no del todo el latido del corazón. En aquellos tiempos nefandos que vivimos, la condena se extendía a todos los vascos/as, como si ETA fuéramos todos y no producto nefasto de un nefasto terrorismo de Estado, como si extendiendo un tupido velo sobre los años de la guerra y la dictadura que le siguió y fueron cuarenta, se podía culpar a una organización de las causas maléficas que afectaban los años en que en el Estado Español, se ensayaba, por fin,  democracia.

En esas décadas terribles en que las que parecía que el tañido de muerte de las campanas acallaba nuestro afán de vivir, habían otras fuerzas oscuras e igualmente nefandas, que devoraban el patrimonio de un estado, derivado de los impuestos ciudadanos, en beneficio propio. Los escándalos que estamos presenciando en su mayor parte derivados del Partido Popular y la Monarquía, no solo nos anonadan por lo que suponen, sino que vemos que no hay cárcel ni pena contundente para la mayoría de ellos. Ali Baba y los Cuarenta Ladrones propiciaron el receso de una economía que nos afecta, sobre todo a la nueva generación. Y que, para mi, es una manera de crimen organizado.

Pero los presos/as de ETA, doce de ellos padeciendo enfermedades graves, siguen en prisión y lo que es más grave, dispersos de Euskadi. Alejados de sus familias que de esta manera son castigadas también, embutidos en cárceles foráneas, los recluso/as siguen mirando ese pedacito de cielo desde las rejas de su celda. La Justicia ha actuado contra ellos de manera contundente, ajena al pensamiento de Lincoln de que la más estricta justica no es nunca la mejor política. En este caso, la Justicia se acomoda al deseo del más fuerte.

SARE ha denunciado que la Audiencia Nacional funciona como correa de transmisión del Ministerio de Justicia, afirma que simplemente con la aplicación de la ley, nadie pide excepciones, muchos de los presos deberían estar ya en libertad, de regreso a su país y familias porque equivocados o no, su lucha estaba dirigida en esa dirección. Hubo muchos más quienes en mi generación prefirieron el camino de la paz para la reclamación nacional, pero hubo otros que no lo hicieron. Pero nadie debería estar padeciendo privación de libertad, cumplido los plazos de la condena, por una idea. Todos tenemos derecho a tener ideas, a debatirlas, a conciliarlas, aunque en el fondo de esa idea subyaga que la unidad de España no es aceptable. El problema radica en preguntarse porque somos tantos los que no creemos en semejante unidad. Qué ha fallado en el término España que tantos lo rechazan. Y no solamente los vascos o lo catalanes, que ya lo hicieron en el S. XIX las colonias, hoy repúblicas, que conformaban el Imperio Español.

Se trata de iniciar un proceso de acercamiento físico de los presos, son cuatrocientos setenta, revisar las condenas, reintegrar, a quienes las hayan cumplido, a la vida civil a la que pertenecen. Son personas, equivocadas o no, que han hecho grave daño, pero que han pagando por ello con su reclusión. Deben regresar a nosotros para que podamos convivir con la Memoria Histórica que devela los horrores de una guerra que nos ha conducido a esto, y de la que todos somos herederos, unos en la amarga derrota otros en la opulenta victoria, y comenzar una vía de normalización para que la nueva generación pueda crecer sin odios ni rencores, sin miedo ni dolor. Una vía en la que la palabra y el debate libertario, el restablecimiento pleno de los Derechos Humanos, prevalezcan sobre la cohesión y la mordaza. Sobre el deseo de venganza y el poderío de la fuerza. Y como son días de Pascua, me voy cantando la vieja canción de nuestro pueblo, tantas veces exiliado y repatriado, la que cantaba mi aita en cada una de sus navidades: Hator, Hator mutil etxera.

Giza eskubideen defentsan laguntza behar dugu!

Gurekin parte hartu eta ekarpen ekonomikoa egin nahi baduzu SAREINA izatera gonbidatzen zaitugu. Izan Sare!

Izan Sare


sare-iritzia

Los tribunales españoles (la Audiencia Nacional) impiden la aplicación de las normas europeas a los presos y presas vascas, cometiendo una clara ilegalidad

Los tribunales españoles (la Audiencia Nacional) impiden la aplicación de las normas europeas a los presos y presas vascas, cometiendo una clara ilegalidad.

Iñaki Lasagabaster Herrarte

La finalidad de la Decisión marco 2008/675/JAI es establecer las condiciones en las cuales se tienen en cuenta las condenas que hayan sido pronunciadas en otros Estados miembros contra la misma persona por hechos diferentes o las condenas cumplidas ya por esas personas. Esta regulación llevaba a tener en cuenta los tiempos de condena cumplidos por los presos y presas vascas en otros Estados europeos, fundamentalmente en Francia, cuando se trata de determinar el tiempo que les queda pendiente para el cumplimiento de las condenas que les habían sido impuestas por los tribunales españoles.

Esta decisión marco fue aplicada por el Tribunal Supremo, en su sentencia 186/2014, donde se apoya en esta Decisión marco 2008/675/JAI. La aplicación directa de la Decisión marco significa que el tiempo de condena cumplido en el Estado francés se tenía en cuenta al efecto de determinar el tiempo de cumplimiento de condena que le corresponda a esa persona en el Estado español.

Cuatro años después de la entrada en vigor de la Decisión marco 2008/675/JAI se dicta en las Cortes Generales la Ley orgánica 7/2014 cuya finalidad es dar cumplimiento a las previsiones de la Decisión marco señalada. La Ley se dicta pasado ya el plazo de transposición de la Decisión marco. En realidad la ley no era necesaria para que la Decisión marco fuese aplicable, ya que el Tribunal Supremo había aplicado directamente la Decisión marco 2008/675/JAI, descontando las condenas cumplidas por una persona en Francia del tiempo de condena a cumplir en el Estado español.

Sin embargo el legislador español dictó esa Ley orgánica 7/2014 con el claro objetivo de evitar su aplicación a los presos y presas vascos. Así, la Ley establece que la posible acumulación de condenas, a la que hace referencia la Decisión marco 2008/675/JAI, solamente afectará a aquellas condenas cumplidas con posterioridad al 15 de agosto de 2010.

La introducción de este límite temporal es contraria a lo que ya había sido establecido por el Tribunal Supremo en su sentencia 186/2014, que ya había aplicado esa acumulación.

El problema que se plantea judicialmente, al reclamar los presos y presas vascas la acumulación de condenas, es la relación entre la Decisión marco 2008/675/JAI y esta tardía Ley orgánica 7/2014. La pregunta fundamental que se suscita es la siguiente:

¿La Decisión marco 2008/675/JAI puede interpretarse en el sentido de que faculta a un Estado miembro a excluir de la toma en consideración de modo equivalente de las sentencias condenatorias dictadas por los Tribunales del resto de los Estados de la UE las que fueran anteriores al 15 de agosto de 2010?

Ante esta duda, el tribunal de la Audiencia Nacional debería preguntar al Tribunal de Justicia de la Unión Europea cuál era la respuesta a esa cuestión. Con otras palabras, si los Estados pueden dictar una ley que limite la acumulación de condenas o si esa ley sería contraria a la Decisión marco 2008/675/JAI.

El Tribunal español no ha dirigido sin embargo esa pregunta al Tribunal de Justicia de la Unión Europea estando obligado a ello. El Tribunal afirma que la Decisión marco es clara a ese respecto, aunque nueve jueces afirman lo contrario en un voto particular, diciendo que debía haberse realizado la pregunta a dicho Tribunal europeo. La pregunta al Tribunal de Justicia de la Unión Europea es obligatoria y sirve para que esa Decisión Marco se interprete igual en todos los Estados europeos. Se quiere lograr así que las normas europeas se interpreten de la misma forma en toda Europa y quien dice cómo se deben interpretar es el Tribunal de Justicia de la Unión.

Esta actuación del Tribunal de la Audiencia Nacional, impidiendo que se plantee la pregunta (lo que se llama técnicamente una cuestión prejudicial) ante el Tribunal de Justicia de la Unión Europea obliga a realizar algunas consideraciones, así:

1) Existe un claro interés en algunos miembros del Poder Judicial en evitar que llegue al Tribunal de Justicia de la Unión Europea una cuestión prejudicial dirigida a aclarar el alcance de la Decisión Marco 2008/675/JAI.

2) No es jurídicamente comprensible esta resistencia a la luz de las diferencias de interpretación que tiene la Decisión Marco 2008/675/JAI. Estas diferencias de interpretación se manifiestan en dos cuestiones fundamentalmente, a saber:

  1. a) Nueve jueces sobre diecinueve han planteado un voto particular donde se discute la interpretación de la Decisión Marco y b) el Tribunal Supremo ya la había aplicado directamente, antes de la entrada en vigor de la Ley 7/2014, admitiendo la acumulación de condenas. Con la entrada en vigor de la Ley 7/2014 se trata de impedir nuevas sentencias como la citada del Tribunal Supremo.

3) La conclusión obligada de los datos anteriores es la existencia de una directriz política dirigida a impedir que el Tribunal de Justicia de la Unión Europea se pronuncie sobre el alcance de la Directiva 2008/675/JAI. Para el logro de ese objetivo no se duda en forzar hasta el límite la legalidad comunitaria y la propia legalidad española. Un empecinamiento tal, cuando se trata del cumplimiento de muchos años de cárcel por personas que ya han cumplido largos años de condena, pone claramente en cuestión la independencia del poder judicial y su falta de respeto a la legalidad, a las normas del Derecho europeo.

A estas críticas podrían añadirse otras, algunas técnicas y de difícil explicación en un artículo de este tipo. Pero, en todo caso, sí se puede y debe afirmarse que los tribunales españoles, especialmente los que que forman parte de la Audiencia Nacional, no constituyen ninguna garantía para el respeto de los derechos de los presos y presas vascos. La gravedad de este hecho no es necesario subrayarla. Si los tribunales no sirven para garantizar el respeto de los derechos de las personas, también de las que están en prisión ¿vivimos en un Estado de Derecho? Si no se respetan los derechos de las personas y no se garantiza la separación de poderes, la independencia judicial, ¿vivimos en una democracia? La respuesta a estas preguntas no requiere ser especialista en derecho.

Giza eskubideen defentsan laguntza behar dugu!

Gurekin parte hartu eta ekarpen ekonomikoa egin nahi baduzu SAREINA izatera gonbidatzen zaitugu. Izan Sare!

Izan Sare


sare-iritzia

Aske eta bizirik

Marilo Gorostiaga, Jon Kirru Iparragirre

Euskal presoen hainbat giza eskubide urratzen dira Kartzeletan, jakina. Osasun eskubidearen urraketa da guztien artean larriena, zalantzarik gabe. Giza Eskubideen arloan diharduten hainbat pertsonek, legelariek eta oro har, euskal jendarteak eta erakundeek, gaixorik dauden presoen egoera behin eta berriro salatu badute ere, Madrilgo eta Parisko agintariek ez dute jarreraz aldatzen, ez diete eskaerei jaramonik egiten eta kartzelan dauzkate bere ingurutik urruti etxekoen eta lagunen babesik gabe.

Gaixotasunak ez daude erritmo politikoei begira, okerrera egingo dute konponbiderik jartzen ez bada, azken finean, frantziar eta espainiar kartzelatako ziega ilunetan itzaltzen ari diren persona horien bizitza dago jokoan. Aipagarria da, beste presoei onartzen zaizkien neurririk ez eskubiderik ez dutela euskal presoek, soilik  eurei aplikatzen zaizkien legeek ahalbidetzen dutela egoera latz hori.

Salbuespen legediak ezarritako baldintza gogorrak eta xantaia dira egun kartzeletan eguneroko ogia. Justizia eta giza eskubideak baino gorrotoa eta mendekua dira darabilten jokabide horren ardatzak. Barne Ministeritzak diseinatzen du kartzelatako politika eta gero, epaitegiek aplikatu Europako Giza Eskubideen Tribunalaren erabaki eta irizpideei kasu zipitzik egin gabe. Duela 67 urte abenduaren 10ean Parisen aldarrikatutako Giza Eskubideen Adierazpen Unibertsala herren da hemen.

Gaixotasun larriak dituztenek behar duten tratamendu egokiarentzat traba da kartzela kasu batzutan eta eragozpen handia bestetan. Eritetxera trasladoak abentura beldurgarri bilakatzen dira sarri, gizatasun apurrik dutenei oilo ipurdia eragiteko moduko egoerak bizi ohi dituzte horietan.

Gaixotasun sendaezinak dituzten presoek baldintzapeko askatasuna jasotzeko eskubidea dute, legedian jasotako neurriak aplikatu behar zaizkie, gaixotasunak ez dezan okerrera egin, konfiantzako medikuek artatu ditzaten, etxetik hurbil den eritetxean etxekoen eta  lagunen goxotasun eta babesean.

Egun 12 dira gaixo dauden presoak, gehienak jaioterririk urruti, kilometro askotara kartzelan, zaintza egokirik gabe. Ibon Fernandez Iradi, Jose Ramon Lopez de Abetxuko Likiniano, Aitzol Gogorza Otaegi, Gorka Fraile Iturralde, Ibon Iparragirre Burgoa, Garikoitz Arruarte Santa Cruz, Txus Martin Hernando, Josetxo Arizkuren Ruiz eta Iñaki Etxeberria Martin, Lorentxa Guimon, Jagoba Codo Calleja eta Jose Miguel Etxeandia Meabe.

 

Euskal jendarteak pixkanaka zauriak itxi eta konponbidearen zein bakearen aldeko urratsak eman nahi ditugu, baina bi Gobernuen erantzuna eta jarrera ez da jendarteak espero zuena izan azken urteotan. Bidea oztopoz eta traba astunez beteta daukagu. Bideko harriak kentzeko denon ahalegina eta konpromisoa behar beharrezkoa dugu.

Gaixorik kartzelan daudenen egoera hain larria izanik ezinbestekoa da erantzun azkarra, bateratua eta indartsua, alperrik da Madril eta Parisen zain egotea; gure esku dago, gure ekarpena egin behar dugu; egoera irauli nahi dugun guztion indarrak batuta ekarriko ditugu gaixo dauden presoak etxera, gutako bakoitzaren ahalegina bestearenarekin elkartuta amaituko dugu sakabanaketarekin eta iheslari zein deportatuek jasaten duen jazarpenarekin, beti ere, erronka eta helburu handiagorik alboratu gabe: preso, iheslari eta deportatuak  etxean ikusi nahi ditugu.

Bideko harriak mugitu behar ditugu! Hasi gara piskanaka, hurrengo erronka “Aske eta bizirik SOS, larriki gaixorik dauden presoak etxera” leloarekin Durangon asteartean burutuko dugun manifestazioa izango da, Liburu eta Diska azokaren ataritik 12:30etan abiatuta. Eta indarrak batzen jarraituko dugu Bilbon eta Baionan urtarrilaren 9ko mobilizazioan. Gure indarra zurearekin batuz, denon artean lortuko dugu.