Pasadan astean, Fresneseko espetxean aurkitzen den Itziar Moreno euskal presoa bakartu zutela jakin izan genuen.

Ordutik, gaur egun ere, isolatuta jarraitzen du Morenok, izan ere, Nelson mandela arautegiaren arabera, isolamendutzat “eguneroko gutxienez 22 orduz presoa giza harremanik gabe egotea izango da”.

Azkenengo egunotan oihartzuna izan duen arren, ez da kasu bakarra. Are gehiago, 25 euskal preso aurkitzen dira egun isolamendu egoeran. Eta ez egun bat edo aste bat. Hilabeteak eta urteak ere bai. Izan ere, espetxe arautegian zigor puntual gisako neurria hartzen bada ere, euskal presoek askotan sufritzen dute isolamendu egoera. Kasu batzuetan urte luzez pairatu behar izan dute egoera hau zenbait espetxetan. Eta kasu batzuetan, ondorio larriak ekarri dituzte euren osasunarentzat.

Espetxeko arautegiak, argi adierazten du. Alegia, lehenik eta behin, legea betetzen hasi behar dira Espainiako eta Frantziako Gobernuek.

Aipatutako arautegiko 44. araudiak hala adierazten du:

“Zigorrak eta murrizketak ezingo dute, inolako kasuan, tortura edo beste tratu edo zigor krudel, anker edo iraingarrien baliokidea izan. Bereziki debekaturik geratuko dira, beraz, hurrengo praktikak:

1. Isolamendu mugagabea.
2. Luzaroko isolamendua.
3. Iluntasunean edo etengabe argiztatua dagoen ziega batean itxialdia.
4. Gorputz – zigorrak, elikagaien edo edateko uraren murrizketa.
5. Zigor kolektiboa”

Giza eskubideak errespetatzea, konponbidea eta bakea nahi duen sare herritar gisa, ezinbestekotzat jotzen dugu salbuespenezko legeekin amaitzea. Izan ere, argi geratzen ari da kolektibo konkretu bati ezartzen zaizkion zigor bikoitzak/hirukoitzak beste garai batekoak direla; gainditu nahi dugun garaia, gainditu behar dugun garaia. Herri honek merezi duen elkarbizitza eta bake eszenatoki bat bultzatzeko, Morenoren aurkako bezalako jarrerek ez dute tokirik.

Hori dela eta, SARE herritarretik, giza eskubideen alde lanean dihardugularik:

> Itziar Moreno isolamendu egoeratik ateratzeko deia egiten diogu Fresneseko zuzendariari zein Frantziako Gobernuari.
> Isolamenduan aurkitzen diren euskal presoak egoera honetatik lehenbailehen ateratzea, gainontzeko euskal presoekin egoteko aukera izanez.
> Isolamendu egoerak ahalbidetzen duen salbuespenezko legediarekin amaitzea.

Giza eskubideak | Konponbidea | Bakea

Euskal preso, iheslari eta deportatuen eskubideen aldeko Sare herritarra Euskal Herrian den europarlamentari taldearekin bildu zen otsailaren 15ean.

Donostian egindako bileran, Teresa Toda eta Inaxio Oiartzabal sarekideek hartu zuten parte, Sareren lanaren ildoak europarlamentariei helaraziz. Lan ildoak aipatzeaz gain, giza eskubideen errespetuan sakontzeko beharra helarazi zioten delegaritza honi, sufrimenduari eta mendekuari ateak ixteko garaia dela elkarbanatuz.

Delegaritza hau euskal presoen egoerarekin kezkatuta agertu dela helarazi du lehenengo bileren ostean. Erabat normala da kezka hau agertzea euskal presoak gero eta urrutiago daudela kontutan izanda eta dispertsioa oinarri duen espetxe politikan aurrerapausoak ematen ez direla ikusi eta gero.

Sarek balorazio positiboa egiten du edukitako topaketaren inguruan, eta uste dugu ez dela azkenengoa izan behar. Izan ere, nazioartetik ere urratsak eman beharko dira konponbidearen eta bakearen bidean eta Sare herritarra bertan egongo da, biak ala biei ateak parez pare irekitzeko prest.

> Teresa Todak bileraren berri eman digu:

Euskal jendarteak sufrimenduari ateak itxi nahi dizkio, desiratzen dago bake eskenatokia noiz iritsiko; aipagarria da 2011n Aieteko adierazpena ezagutarazi zenetik hainbat ekimen burutu direla konponbidearen alde pausuak emateko. Bake gogo horri Madril eta Parisek emandako erantzuna, ordea, ez doa norabide beretik. Preso eta exiliatuen eskubide urraketak ugaritu dituzte, azken finean bakearen aurka darabilte kartzeletako politika eta epaitegietako jarduna.

Eta bakearen bidean jartzen zaizkigun harri horiei, igande goizaldean Bizkaibusen zortzi ibilgailuren aurka egindako erasoa gehitu zaio. Sarekideok uste dugu, zalantzarik gabe, espetxetan darabilten legez kanpoko jokabide mendekati eta ankerrari, jendarteak erantzun behar diola gogor, horrek dauka indarra. Izan ere, herritarrak, oro har, ez gaude prest, legea aplikatuz kalean izan beharko luketen presoak poliki poliki kartzelan hiltzen uzteko. Bestelako erantzunak soilik Gobernuen jarrerari egiten die mesede.

Azken egunotan argi esan dugu ez dugula espainiar epaitegietatik ezer onik espero, Barne sailaren estrategiaren menpe daudela epaileak, oro har. Gobernuaren irizpideei eusten dietela beti, jakinik onartzen dituzten ebazpenak, indarrean den legediaren edota arlo honetako Europar epaitegien ebazpenen aurkakoak direla. Beraz, soilik sare zabal bat ehunduta, gizartea aktibatuta eta agintarien aurrean jarrera sendo eta konprometitua erakutsita lortuko dugu bidean jartzen dizkiguten traba oro gainditu eta konponbidera heltzea. Soilik horrela lortuko dugu gaixotasun larriak dituzten presoak askatzea, sakabanaketa iraganeko kontua izatea ez orainekoa… Azken finean preso, iheslari eta deportatuei aplikatzen zaizkien salbuespen neurri eta arauak indargabetu nahi baditugu herritarren konpromiso eta erantzun zabala behar beharrezkoa izango dugu.

Autobusen aurkako erasoa salatzeko egin zaizkigun eskaeren aurrean adierazi nahi dugu, Sarek ez duela horrelakorik onartuko. Eta are gutxiago, presoen eskubideek egunero jasaten dituzten eraso eta urraketen aurrean jarrera horren epela duten horiengandik badator. Hobe lukete, begirada presoen eskubideak defenditzen ari garenongandik kendu eta benetan eskatuko baliote Gobernuari uzteko hainbat sufrimendu eragiteari.

Sarek betikoari eusten dio, eta gonbidapena luzatzen die herritarrei, giza eskubideen, konponbidearen eta bakearen alde osatzen ari garen sarea ehuntzen segi dezaten. Sare horri esker baztertuko ditugu bidean jartzen dizkiguten harri guztiak eta traba guztien gainetik aurrera egingo dugu. Merezi du, merezi dugu.